Upadłość gospodarcza
Jeśli firma traci zdolność do regulowania swoich zobowiązań i stają przed wizją bankructwa wówczas koniecznością staje się ogłoszenie upadłości gospodarczej, której celem jest równomierne zaspokojenie wierzycieli z majątku dłużnika.
Kiedy dłużnik jest niewypłacalny?
Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, przy czym domniemywa się, że następuje to wtedy, gdy opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.
Nadto dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
Właściwość sądu
Sprawy o ogłoszenie upadłości rozpoznaje sąd właściwy dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika. W przypadku osoby prawnej oraz jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, domniemywa się, że głównym ośrodkiem jej podstawowej działalności jest miejsce siedziby.
Wniosek o ogłoszenie upadłości
Wniosek o upadłość należy wnieść w ciągu 30 dni od momentu zaistnienia stanu niewypłacalności. Wniosek powinien zawierać informacje zawarte w art 22. ustawy Prawo upadłościowe. Chodzi tu między innymi o zawarcie we wniosku danych takich jak m.in. imię i nazwisko dłużnika, firmę, pod którą prowadzi działalność, miejsce zamieszkania albo siedzibę. Do wniosku należy również dołączyć inne wymagane ustawą dokumenty takie jak aktualny wykaz majątku, spis wierzycieli, oświadczenie o spłatach wierzytelności.
Oddalenie wniosku
Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów. W takim przypadku kosztami sądowymi postępowania obciąża się dłużnika.
Nadto Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości jeżeli został złożony przez wierzyciela, a dłużnik wykaże, że wierzytelność ma w całości charakter sporny, a spór zaistniał między nim a wierzycielem już przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości.
Postępowanie upadłościowe
Uczestnikiem postępowania o ogłoszenie upadłości jest każdy, kto złożył wniosek o ogłoszenie upadłości, oraz dłużnik. Sąd może w razie potrzeby wysłuchać dłużnika oraz wierzyciela będącego wnioskodawcą. Sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym, a postanowienie w sprawie ogłoszenia upadłości sąd wydaje w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku. Na postanowienie to przysługuje zażalenie.
Po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości sąd na wniosek albo z urzędu może dokonać zabezpieczenia majątku dłużnika, poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego. Dłużnik po ustanowieniu tymczasowego nadzorcy sądowego jest uprawniony do dokonywania czynności zwykłego zarządu. Na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu jest wymagana zgoda tymczasowego nadzorcy sądowego pod rygorem nieważności.
Ogłoszenie upadłości
Data wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości jest datą upadłości. W przypadku wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości po ponownym rozpoznaniu sprawy w następstwie uchylenia postanowienia przez sąd drugiej instancji za datę upadłości uważa się datę wydania pierwszego postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Postanowienie o ogłoszeniu upadłości obwieszcza się.
Skutki ogłoszenia upadłości
Upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję. Nadto upadły jest obowiązany udzielać sędziemu-komisarzowi i syndykowi wszelkich potrzebnych wyjaśnień dotyczących swojego majątku.
Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. W tym miejscu wskazać należy, iż do masy upadłości nie wychodzi m.in. wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu.
Z dniem ogłoszenia upadłości upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim. W związku z tym, czynności prawne upadłego dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości są nieważne.
Należy pamiętać, że jeżeli do spadku otwartego po dniu ogłoszenia upadłości powołany zostaje upadły, spadek wchodzi do masy upadłości. Syndyk nie składa oświadczenia o przyjęciu spadku, a spadek uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.
Skutki ogłoszenia upadłości rozciągające się na małżonka upadłego
Z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa. Jeżeli małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości, a jego podział jest niedopuszczalny. Małżonek upadłego może dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu udziału w majątku wspólnym, zgłaszając tę wierzytelność sędziemu-komisarzowi.
Zakończenie postępowania upadłościowego
Sąd po wykonaniu ostatecznego planu podziału stwierdza zakończenie postępowania upadłościowego. Sąd stwierdza zakończenie postępowania także wtedy, gdy w toku postępowania wszyscy wierzyciele zostali zaspokojeni.
Decydując się na złożenie do Sądu wniosku o ogłoszenie upadłości warto skorzystać z porady doświadczonego prawnika, który pomoże przejść przez cały proces postępowania upadłościowego.